Cách chọn đồ chơi phù hợp với lứa tuổi của trẻ
Trên thị trường hiện nay, chủng loại đồ chơi cho trẻ em ngày càng nhiều, khiến nhiều người băn khoăn. Nhưng các chuyên gia nhi vẫn khuyên cha mẹ nên tự tạo đồ chơi và môi trường vui chơi lành mạnh cho trẻ. Do đó, nếu lựa chọn đồ chơi cho các bé, cha mẹ nên sáng suốt lựa chọn những món đồ chơi hợp với sự phát triển theo độ tuổi của bé để có được lợi ích tối đa.
Trẻ từ 0-5 tuổi là giai đoạn phát triển rất nhanh về trí não và tương tác xã hội. Việc chọn đồ chơi cho bé ngày nay không đơn thuần là chỉ mang tính chất vui chơi nữa, mà còn phải mang tính chất giáo dục và phát triển trí não. Tuy nhiên, việc đảm bảo an toàn cho bé là tối cần thiết.
Trẻ từ 3-6 tháng tuổi
Đặc điểm sinh lý:
Trẻ bắt đầu tương tác xã hội, chấp nhận nhiều tương tác từ xung quanh, không chỉ từ mẹ bé: như nhìn, nghe, chạm nắm, thích vật có màu sáng,có màu tương phản, thích ngậm và mút ngón tay chân, nâng đầu khi nghe âm thanh. Tất cả những điều này là do sự phát triển của não bộ đang diễn ra.
Đồ chơi phù hợp với độ tuổi này
- Những món cho trẻ có thể cầm nắm, đưa vào miệng: vòng tròn lớn, đồ chơi chất liệu mềm, có nhiều cấu trúc để bé có thể đưa vào miệng cắn, ngậm để khám phá cấu trúc không gian đồ vật.
- Những món cho trẻ nghe (âm thanh không quá chói tai, hoặc quá dài): như truyện đọc cho bé có âm thanh (con bò thì có tiếng "umm bò", con heo thì kêu "éc éc"), vòng có chuông, đồ chơi bóp có tiếng kêu [những con siêu nhân có đèn chớp tắc và tiếng kêu là không phù hợp -dễ làm bé mất tương tác xã hội, làm bé thích ném, đập hơn là chơi khám phá các món đồ này).
- Những món đồ cho trẻ nhìn: album ảnh của cha mẹ còn nhỏ, album ảnh của bé, hoặc khuôn mặt các bé khác (chọn album nổi dày như album cưới để bé có thể chạm sờ), hoặc lúc chơi đùa với bé, bạn dùng tấm khăn mỏng che mặt bé, kéo khăn xuống rồi nói "mẹ thấy con rồi", trẻ thích khuôn mặt của bạn; hoặc cho bé cái gương không dễ vỡ để bé có thể nhìn thấy mặt bé.
Trẻ từ 7-12 tháng
Đặc điểm sinh lý:
Trẻ sẽ hoạt động hơn, thích lật, di chuyển nhiều hơn, nhiều trẻ thích bò khắp nơi, ngóc ngách quanh nhà. Có bé thích tự vịn đứng, thích đặt vật này từ chỗ này sang chỗ khác, có thể hiểu khi được gọi tên (kêu tên trẻ thường xuyên), biết được 1 số bộ phận trên cơ thể như mũi, mắt, miệng. Bắt đầu thích tạo ra những tiếng động để lôi kéo chú ý của mẹ, thay vì khóc ở giai đoạn trước.
Đồ chơi tốt cho độ tuổi này
- Đồ chơi mang tính chất xã hội: búp bê nhựa (thường bé gái) (chọn loại không có nhiều tóc, khuôn mặt xinh xắn, cười-da trắng hoặc đen đều được), bé trai thì thích vật tròn tròn, chuyển động như xe hơi có bánh xe (có thể bằng gỗ hoặc nhựa tốt, xe lớn hơn miệng bé, bánh xe cũng lớn và dính cứng vào xe, ko dạng rời, hay tháo lắp); Cả bé gái và trai đều thích thú thả nổi đồ chơi trong thau tắm (như vịt, tôm cua nổi trên mặt nước).
* Lưu ý nhà có bồn tắm thì luôn cẩn trọng khi bé cầm những món này, vì xu hướng bé chạy vào bồn tắm để chơi thả, bạn phải luôn quan sát bé, hoặc cất những món này, chỉ cho bé chơi khi bé đi tắm.
- Đồ chơi thả ném: chọn bóng mềm, lớn hơn miệng bé, không quá căng, thả xuống chỉ banh nảy lên 1 tấc là được (có thể kèm theo tiếng động bên trong, hoặc cấu trúc gồ ghề trên mặt banh cũng được); Hoặc chai nhựa rỗng có viên bi (dán chặt nắp chai), cho bé tập cầm nắm và ném hoặc lăn tròn.
* Lưu ý không cho bé chơi bong bóng
- Đồ chơi mang tính xây dựng không gian trong não bộ: các khối gỗ vuông, hình trụ, tam giác, cho bé cầm, đặt lên, bỏ xuống, dạy bé không được ném những món đồ này. Nếu bé thích ném thì cất, không cho chơi nữa, mà cho bé những món đồ thả ném cho bé ném.
>> Xem thêm: 6 cách đơn giản giúp trẻ thông minh hơn mỗi ngày
Trẻ từ 1-2 tuổi
Đặc điểm sinh lý:
Trẻ thích đi, chạy và khám phá, luôn bắt chước các hành động của mọi người,bé bắt đầu có những ngôn ngữ cụ thể để thể hiện ý kiến của bé, lắc đầu khi không đồng ý, tự chạy đi lấy nếu bé chợt nhớ ra là cha mẹ đã từng làm như vậy. Các ngón tay trẻ sẽ linh hoạt dần, cầm nắm đất sét tốt hơn, và cũng rất mạnh khi đánh xuống (nhiều bé thích đánh bạn vì bé nghĩ đánh bạn là trò chơi như đập tay, đập đồ chơi mà cha mẹ khen bé hay, giỏi. Do đó, cha mẹ nên cẩn trọng khen chê bé trong giai đoạn này).
Đồ chơi phù hợp ở độ tuổi này
- Đồ chơi giúp trẻ có sự tò mò và sáng tạo: búp bê biết nhắm mắt ngủ khi nằm xuống, hoặc búp bê có cái giường kèm theo để bé đặt búp bê lên giường; bé trai có thể cho bé những chiếc xe hơi giống thật hơn, nhiều loại xe để bé học về các loại xe (xe cảnh sát, xe cứu hỏa, xe hơi gia đình, máy bay). Lúc cho trẻ chơi, cha mẹ nên giới thiệu trẻ các loại xe này để bé chơi đúng. Tránh giới thiệu súng, dao, kiếm cho bé trai. Vì việc giới thiệu đồ chơi bạo lực quá sớm làm trẻ rất khó dạy, hung hăng trong độ tuổi sau.
- Đồ chơi giúp phát triển trí não: Sách, truyện nên có hình ảnh rõ, sáng, ít chữ, có âm thanh, cấu trúc trang truyện nhiều chi tiết trên 1 trang như có hoa, bươm bướm, ong, cô bé quàng khăn đỏ.
- Mở đĩa nhạc trẻ nghe, có thể cho bé cái lắc nhạc, để bé lắc nhảy theo tiếng nhạc. Mẹ không mở màn hình TV hoặc laptop, điện thoại cho bé xem.
- Màu sắc và sáng tạo: 14 tháng tuổi trở lên có thể cho trẻ bút màu, đất sét (hoặc thay bằng bột làm bánh và màu thực phẩm)cho bé chơi nặn. Cho trẻ những bộ quần áo nhiều màu cho bé thay cho búp bê.
Trẻ từ 3-6 tuổi
Đặc điểm sinh lý:
Bé cầm nắm tốt, có thể xoe tròn đất xét, hiểu được việc ôm, ru búp bê ngủ. Bé trai hiểu được xe cấp cứu sẽ chở người bệnh, xe cứu hỏa sẽ chữa cháy. Giao tiếp xã hội và tính cách sẽ phát triển trong giai đoạn này.
Đồ chơi phù hợp:
- Mang tính thử thách: xếp hình, đóng mở các nắp khó (trẻ tuổi này thích tháo lắp các đồ chơi- đặc biệt bé trai), các đồ chơi lắp ghép (trẻ trên 4 tuổi), siêu nhân các khớp tay chân chuyển động tự nhiên (nhưng không nên có vũ khí kèm theo siêu nhân); không nên giới thiệu kiếm, súng cho bé, mà nên giới thiệu những đồ chơi mô phỏng dụng cụ trong thể thao như: vợt cầu lông, gậy đánh golf, gậy bóng chày, trống - khi giới thiệu cho trẻ biết những món này chơi như thế nào trong thực tế, bế bé đi xem trận đấu (nếu có thể).
- Mang tính sưu tầm: Dạy bé sở thích sưu tầm như nắp chai, mẫu hình khủng long, mô hình xe.
- Chọn sách có nội dung, ít chữ, nhiều hình ảnh như bộ sưu tập động vật, thực vật, khủng long.
--------------
